Gewonde of zieke zeehonden worden opgevangen als er sprake is van een menselijke oorzaak. Als het om een verlaten zeehondenpup gaat, wordt deze pas opgevangen na minimaal 24 uur observatie. Er komt een centraal meldpunt voor mensen die een zeehond in de problemen aantreffen. Speciaal daarvoor opgeleide zeehondenwachten gaan straks besluiten of opvang voor een zeehond nodig is. Dat is de kern van een nieuw zeehondenakkoord. Natuurorganisaties die samenwerken binnen de Coalitie Wadden Natuurlijk [1], waaronder Het Groninger Landschap, steunen het akkoord.
Zeehonden tijd en ruimte geven
Het gaat goed met de populatie gewone en grijze zeehonden in het Waddengebied en de overige kustwateren. Het opvangen van zeehonden is daarom, anders dan voorheen, niet langer nodig om de populatie te behouden en te beschermen. Dit vraagt om een andere aanpak in de opvang van zeehonden. In opdracht van de verantwoordelijke minister LNV werd in 2018 advies gevraagd over alle aspecten van het opvangbeleid. Dit resulteerde in een internationaal wetenschappelijk adviesrapport voor de opvang van zeehonden.
De commissie stelde voor ‘zeehonden hun natuurlijk leven te laten leiden. Geef ze tijd, ruimte en kansen, zodat natuurlijke processen bepalend zijn voor de populatiegrootte. Dat is tevens het beste voor het welzijn van de zeehonden.’ Dat advies is vertaald in het nieuwe akkoord dat de basis vormt voor een eenduidig handelingskader met alle betrokken partijen.
Binnen het handelingskader van het ondertekende akkoord is onder andere geregeld dat getrainde zeehondenwachters zieke of verweesde zeehonden eerst observeren, in de meeste gevallen minstens 24 uur. Vervolgens besluiten zeehondencentra of het dier wordt opgevangen. Zo krijgen moederzeehonden langer de kans om verloren pups terug te vinden en is er meer tijd voor zieke dieren om in hun natuurlijke omgeving te herstellen.
Ondertekenaars
Ondertekenaars van het akkoord zijn minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), gedeputeerde Staghouwer (provincie Groningen) namens de kustprovincies, de zeehondencentra en vrijwilligersorganisaties en de gemeenten in het Waddengebied. Het ministerie van LNV en de kustprovincies stellen voor de komende vier jaar 1,2 miljoen euro beschikbaar voor het opleiden van zeehondenwachters, onderzoek en communicatie. Het Zeehondenakkoord is 3 juni tijdens een online-bijeenkomst ondertekend.
Steunverklaring
De gezamenlijke natuurorganisaties in het Waddengebied, verenigd in de Coalitie Wadden Natuurlijk zijn geen partij binnen het akkoord zelf, maar hebben wel een steunverklaring afgegeven. Daarin verklaren de organisaties het akkoord te zien als een belangrijke stap in de goede richting en graag constructief te willen samenwerken met de ondertekende partijen in de uitvoering er van. Eenzelfde verklaring is getekend door Staatsbosbeheer, Stichting Het Zeeuwse Landschap en Stichting Dierenlot.
Marco Glastra, directeur van Het Groninger Landschap: “We zijn als gezamenlijke natuurorganisaties positief over de stappen naar een zorgvuldige manier voor het opvangen van zeehonden in het Nederlandse kustgebied en de totstandkoming van het nieuwe “Handelingskader zeehondenopvang”, waarmee zeehondencentra, vrijwilligersorganisaties en zeehondenwachters eenduidig bepalen of een zeehond wel of niet opgevangen moet worden. Als zeehonden door menselijk toedoen gewond of ziek zijn, horen we ze op te vangen en te verzorgen. Denk aan een zeehond die gewond is geraakt door een stuk plastic, verstrikt is geraakt in een visnet of ziek is geworden als gevolg van een olieramp. Als er een natuurlijke oorzaak is, past het om de natuur zijn gang te laten gaan. Het akkoord draagt op deze wijze bij aan een meer natuurlijker ecosysteem”.
Rol in uitvoering
Het akkoord moet na ondertekening worden vertaald naar een uitvoeringsplan. “De organisaties binnen de Coalitie Wadden Natuurlijk hebben daarin ook een rol. Waar we als terreinbeheerder eigenaar zijn, gaan we graag om tafel om tot praktische afspraken te komen. Belangrijk is om per locatie de situatie in kaart te brengen, omdat elke plek weer anders is en maatwerk vraagt. Door ons is verder aandacht gevraagd voor handhaving. Rond het Waddengebied is sprake van een capaciteitstekort op het gebied van toezicht en handhaving, de uitvoering van dit akkoord vraagt extra inzet’, licht Froukje Krist, coördinator beheer Coalitie Wadden Natuurlijk toe. “Een handhavingsplan vormt daarom een belangrijk onderdeel, waarbij ook het voorkomen van verstoring van vogels wordt meegenomen”.
[1] De Coalitie Wadden Natuurlijk zijn: Natuurmonumenten, Waddenvereniging, Vogelbescherming Nederland, Stichting WAD, het Groninger Landschap, It Fryske Gea, Landschap Noord-Holland