Het beeldbepalende monument in Doodstil onderging in 2018 een ingrijpende restauratie.
Villa Barmerhoek pronkt weer. Het beeldbepalende monument in Doodstil onderging in 2018 een ingrijpende restauratie. Zowel achterstallig onderhoud als aardbevingsschade zijn verholpen. Douwe van der Zee, beheerder erfgoed van Het Groninger Landschap, is te spreken over de opknapbeurt. ‘Het proces is uitermate goed verlopen’, blikt hij terug.
De steigers rond de burgemeestersvilla Barmerhoek zijn inmiddels verdwenen. De fraaie villa uit 1916, gelegen langs de vaart in het Groningse dorp Doodstil, straalt weer als vanouds. “We zijn bijna klaar”, vertelt Van der Zee. De restauratie is volgens hem glansrijk geslaagd. Riekje Voorthuis, de bewoonster die het pand in 2016 aan Het Groninger Landschap overdeed, zou er content mee zijn. “Ze was ernstig ziek en wilde dat haar geliefde villa, waarin haar familie lange tijd had gewoond, na haar overlijden behouden bleef. Daar zorgen wij nu voor.”
Gezamenlijke opgave
De monumentale villa is een absolute blikvanger. Een pronkjewail in Doodstil. Met de fraaie toren, het balkon met gele pilaren, het witte pleisterwerk en de rode en gele bakstenen. Toch was de schade enorm, toen Van der Zee in 2016 de sleutel kreeg. Overal waren scheuren, het balkon zakte bijna ineen. Aan de villa hing bovendien een complex schadedossier: een combinatie van achterstallig onderhoud en aardbevingsschade. “Het proces met de diverse deskundigen en betrokken instanties zat muurvast. We zijn opnieuw begonnen. Samen met Kor Holstein, een ervaren restauratie-architect, en samen met het Centrum Veilig Wonen (CVW). Het proces is goed verlopen. Daar ben ik blij mee. CVW financierde twee derde van de restauratie, wij een derde.”
Monumentale waarde
Behoud van de monumentale waarde staat voor Van der Zee voorop. Dat betekent: geen ingrijpende technieken als base isolation, waarvoor het pand volledig op de schop zou moeten. Liever pakt hij het wat voorzichtiger aan. Voor het aardbevingsbestendig maken van het monument zocht de architect naar creatieve maatwerkoplossingen. “Onze ingrepen moesten onzichtbaar blijven. In de ranke zuilen hebben we bijvoorbeeld stalen buizen laten zakken van vijf meter lang. Ook de schoorsteen hebben we zodanig versterkt dat niemand het verschil ziet.” Met zorg en eerbied pakte Het Groninger Landschap de restauratie op. “Met een historisch kleuronderzoek hebben we de gele en rode kleuren bepaald. Het balkon en de vorm van enkele ramen hebben we gereconstrueerd op basis van oude foto’s.”
Communicatie
Een goede communicatie met omwonenden en dorpsbewoners vindt Van der Zee van groot belang. “We zijn voorzichtig te werk gegaan. Voordat de restauratie van start ging, hebben we onze plannen aan het dorp voorgelegd. De interesse was groot. De zaal van het dorpshuis zat vol. Bijzonder dat een dorp zo betrokken is bij de restauratie van een beeldbepalend monument.” Zorgen waren er ook, onder meer over het transport van materieel en het parkeren van vrachtwagens. “We hebben ons best gedaan om het parkeren in goede banen te leiden.” Na afloop kregen alle dorpelingen een uitnodiging om het resultaat te bewonderen. Zijn agenda staat vol met rondleidingen. “We vinden het belangrijk om onze opgedane kennis over de uitgevoerde restauratie, het schadeherstel en het beperkt versterken uit te dragen. Binnenkort krijgen we leden van de Vereniging Groninger Monument Eigenaren op bezoek.” In mei 2019 is de restauratie klaar.