Het levend archief
De inheemse flora heeft het zwaar. Maar liefst een derde van de planten die van oorsprong in Nederland voorkomen, staan op de Rode Lijst. Om te voorkomen dat sommige soorten helemaal verdwijnen, werken de provinciale landschapsorganisaties en Het Levend Archief samen aan een Nationale Zadencollectie.
Stichting Het Levend Archief en LandschappenNL werken samen aan een ‘back-up van de natuur’. Door het opslaan van zaden van inheemse planten in een Nationale Zadencollectie kunnen verdwenen planten terug gebracht worden in de Nederlandse natuur. Ook is er aandacht voor het herstellen en beschermen van de leefgebieden waar deze planten thuishoren.
Zorgen voor de natuur van morgen
De urgentie om te handelen is groot. Net als insecten verdwijnen ook wilde planten in een angstaanjagend
tempo uit ons land. Nederland telt zo’n 1600 inheemse plantensoorten, waarvan er ruim 500 op de Rode Lijst
staan. Hiervan staan 70 soorten op het punt helemaal uit ons land te verdwijnen. De oorzaken zijn bekend:
verzuring, vermesting en verdroging, versnippering van leefgebieden, intensieve landbouw en veeteelt en klimaatverandering. Door nu zaden van de inheemse planten te verzamelen en op te slaan in de Nationale Zadencollectie, kunnen we hun voortbestaan veiligstellen in de toekomst.
Waarom zijn inheemse planten zo belangrijk?
Inheemse planten zijn belangrijk omdat ze perfect aangepast zijn aan de lokale omstandigheden en in nauw verband staan met insecten, die vaak van één soort afhankelijk zijn. Het behoud van deze planten is essentieel voor de biodiversiteit. De Nationale Zadencollectie helpt hierbij door zaden te bewaren en te gebruiken voor natuurherstel, zodat bedreigde plantensoorten kunnen terugkeren in het landschap.
Doelen van Het Levend Archief
- Het verzamelen en borgen van zaden van inheemse planten in Nederland in de Nationale Zadencollectie.
- Het concreet herstellen van de leefomgeving van de bedreigde inheemse soorten in nauwe samenwerking met de overige terreinbeherende organisaties in ons land.
- Mensen betrekken bij het belang van inheemse planten in de natuur door de verhalen van twaalf provinciale icoonsoorten uit de terreinen van de Provinciale Landschappen te vertellen, en deze twaalf soorten daadwerkelijk te laten bloeien in hun leefgebied.
Aanleggen van Het Levend Archief
Het Levend Archief richt zich op het behoud van bedreigde inheemse planten door zaden te verzamelen, op te slaan en uiteindelijk in de natuur terug te brengen. Vrijwilligers, opgeleid tot ‘Zaadgaarders’, verzamelen zaden van verschillende populaties, onder begeleiding van een projectgroep. Het schonen en bewaren gebeurt door professionals, in samenwerking met o.a. de Radboud Universiteit en het nieuwe Zadencentrum in Utrecht.
Naast zaadverzameling is het herstellen van leefgebieden essentieel om de zaden te herintroduceren. De terreinbeherende organisaties doen dit o.a. met maatwerkbeheer en monitoring. Elk provinciaal landschap heeft een ‘icoonsoort’ die symbool staat voor de regio. Deze soorten krijgen extra aandacht in de bewustwordingscampagne. In 2027 wordt er een tentoonstelling georganiseerd in het nieuw opgerichte Zadencentrum.
Stappen voor herintroductie van Rode Lijsstoorten
Voor de herintroductie van een Rode Lijst-soort zijn de volgende stappen nodig:
1. Selectie van de doelsoort(en) op basis van geografisch en populatiebiologisch onderzoek;
2. Omgevingsanalyse met ecologisch advies voor herintroductie;
3. Gespecialiseerd beheerplan;
4. Monitoring tijdens en na uitvoering.
Waterdrieblad is Groningse icoonsoort
De icoonsoort van de provincie Groningen is waterdrieblad. Van deze water- of oeverplant is de populatie de afgelopen jaren sterk afgenomen. Het waterdrieblad komt voor in veenmoerassen en beekdalen met een goede waterkwaliteit en dankt zijn naam aan zijn bladeren: die bestaan uit drie deelblaadjes. Naast het waterdrieblad heeft Groningen nog veel meer belangrijke wilde plantenen bloemensoorten.
Samen komen we verder
Het Levend Archief is een samenwerking van LandschappenNL, FLORON, Wageningen Environmental Research, Radboud Universiteit Nijmegen en de Landschapsorganisaties met steun van de Nationale Postcode Loterij.
Blijf op de hoogte met onze nieuwsbrief
* Verplichte velden
