Lichtpuntjes voor de grutto

BoerenNatuur Groningen West, BoerenNatuur Midden-Groningen, Het Groninger Landschap, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten leverden de telgegevens aan uit hun gebieden. In totaal werden in 2023 1025 gruttobroedparen geteld in de provincie Groningen: 779 broedparen werden geteld bij de boeren van BoerenNatuur Groningen West, 51 broedparen bij de boeren van BoerenNatuur Midden-Groningen, 145 broedparen in de gebieden van Het Groninger Landschap, 25 broedparen in de gebieden van Natuurmonumenten en 25 broedparen in de gebieden van Staatsbosbeheer. Zo’n 85 procent van de broedparen broedt op boerenland, de overige 15 procent bij natuurbeheer-organisaties. De genoemde aantallen zijn het resultaat van diverse soorten tellingen waaronder zogenaamde BMP-tellingen (Broedvogel Monitoring Project), BTS-tellingen (Bruto Territoriaal Succes) en losse tellingen.

Dalende trend met positieve uitzonderingen

Groningen is nog steeds een belangrijke weidevogelprovincie, maar net als in de rest van het land gaan ook hier de aantallen nog steeds gestaag achteruit. Zowel in gebieden met agrarisch weidevogelbeheer als in gebieden van natuurbeheer-organisaties is sprake van gebieden waar de aantallen groeien, stabiel blijven of dalen. In bijvoorbeeld het Reitdiepgebied, Polder De Oude Held en Tinallinge is sprake van groei. In de Winsumermeeden blijven de aantallen redelijk stabiel. In het Westerkwartier dalen de aantallen. Over de gehele linie is het broedsucces van de weidevogels te laag. Dit broedsucces hangt ieder jaar af van vele factoren zoals het weer en de mate van aanwezigheid van predatoren zoals vos en steenmarter. Goede jaren wisselen af met slechte jaren.

Forse investering in verbetering weidevogelgebieden

De afgelopen jaren is fors geïnvesteerd in verbetering van de weidevogelgebieden in met name boerenland. Zo is het aantal plasdras-gebieden (natte gebieden op boerenland) bij de boeren van BoerenNatuur Groningen West toegenomen van 57 in 2016 naar 186 in 2023. Ook het aantal sloten met verhoogd waterpeil is fors toegenomen. Vernattingsmaatregelen zijn belangrijk voor weidevogels omdat er dan meer voedsel beschikbaar is. Dit in combinatie met andere maatregelen zoals het uitrijden van ruige mest, kruidenrijk grasland, na 15 juni maaien en predatiebeheer zorgt voor optimale leefgebieden voor weidevogels om hun jongen veilig groot te brengen.

Actieplan Weidevogels Groningen

In mei 2018 ging het Actieplan Weidevogels Groningen van start. Hierin staat een overzicht van maatregelen die nodig zijn om de weidevogels in de provincie Groningen te behouden. Prioriteit is dat in bestaande weidevogelgebieden het broedsucces van de weidevogels op een dusdanig niveau komt te liggen zodat de stand weer gaat groeien en op termijn andere weidevogelgebieden weer bevolkt kunnen worden. Het doel is om in 2027 2000 gruttobroedparen in de provincie Groningen te hebben. Aan het actieplan werken twaalf Groningse en landelijke partijen mee: BoerenNatuur Groningen West, BoerenNatuur Midden-Groningen, Het Groninger Landschap, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Avifauna Groningen, LTO Noord, Natuur- en Milieufederatie Groningen, IVN, Landschapsbeheer Groningen en Wildbeheereenheden Groningen.

Grote verantwoordelijkheid

Samen hebben we de negatieve trend nog niet gekeerd, maar de positieve ontwikkelingen in sommige weidevogelgebieden geven hoop dat er nog steeds perspectief is voor de weidevogels in Groningen. De betrokken organisaties bij het Actieplan voelen dan ook een grote verantwoordelijkheid om in hun gebieden continu samen te werken aan verbetering van leefgebieden voor de weidevogels.