Zuidlaardermeer
Zuidlaardermeer
Het Zuidlaardermeer is op natuurlijke wijze ontstaan, door een combinatie van een verminderde waterafvoercapaciteit ten noorden van de stad Groningen en een verminderde sponswerking van het hoogveen in het brongebied van de Hunze. In de Middeleeuwen was er, door de directe verbinding met de zee, bij stormvloed veel wateroverlast in dit gebied. Dit zorgde ervoor dat het meer steeds groter werd. Tegenwoordig is het gebied favoriet bij natuurliefhebbers, om bijvoorbeeld de zeldzame witwangstern, bever of otter te spotten of een bijzondere vaarexcursie te maken.
Paradijs voor zeldzame witwangstern
Het Zuidlaardermeer en de omliggende natuurgebieden maken een sensationele ontwikkeling door. Dit komt door de realisatie van één groot aaneengesloten Zuidlaardermeergebied. Ook hebben we veel aanpassingen in het waterbeheer en de waterhuishouding doorgevoerd.
"De zeldzame moerasvogel de witwangstern broedt sinds 2012 in het Hunzedal. "
Witwangstern
Het Groninger Landschap is ontzettend blij met de komst van de witwangstern. Er zit bij het Zuidlaardermeer een hele kolonie! Er trekken dan ook heel wat vogelliefhebbers naar dit gebied om deze bijzondere moerasvogel te bewonderen.
Zwarte sterns broeden en fourageren volop in het gebied
Bever
Ook de bever heeft weer een plekje gevonden in het Zuidlaardermeer. Het grootste knaagdier van Europa kwam hier vroeger veel voor. Maar de vacht, het vlees en de ook geurklier (potentie verhogend werd beweerd) waren erg gewild en in de 19e eeuw stierven ze hier uit. In 2008, 2009 en 2010 hebben we de bever opnieuw uitgezet. En ze hebben het naar hun zin. Er zijn inmiddels al vele jongen geboren in het Zuidlaardermeergebied.
Voor meer informatie over het webcamproject Dichtbij de Bever (2018)
klik hier
Bevers in het Groninger landschap
Oranje tanden
De aanwezigheid van de bever merk je direct op. Met hun oranje tanden knagen ze gemakkelijk hele bomen omver. De tanden van de bever zijn oranje. Er zit een harde glazuurlaag omheen; een beschermlaagje dat ervoor zorgt dat de tanden niet snel barsten of slijten.
Huisje, boompje, bevertje
De bever is een echt familiedier. Het mannetje en vrouwtje blijven hun hele leven bij elkaar. Ieder jaar krijgen ze 1 tot 3 jongen, die in ieder geval 2 jaar thuis blijven wonen. Een beverburcht is dan ook behoorlijk groot met een doorsnede van soms wel 10 meter.
Ware architecten
Bevers zijn extreem slimme burchtenbouwers. De burcht is alleen via een onderwatergang te bereiken. Zo kunnen roofdieren niet naar binnen en blijft de exacte ingang van de burcht geheim. Ook kan het bevergezin snel en ongezien vluchten wanneer er boven de burcht zelf gevaar dreigt. Voorzorgsmaatregelen die hier eigenlijk niet nodig zijn, want de bever heeft in Nederland geen natuurlijke vijand meer.
"Otters houden er een heel andere leefwijze dan bevers op na: geen vaste woon- of verblijfplaats, geen burcht of nest en het mannetje heeft vaak meerdere vrouwtjes."
Otter
In het voorjaar van 2015 heeft Het Groninger Landschap de otter naar het Zuidlaardermeer teruggebracht. Het opvangcentrum in Ureterp zocht een geschikte woonplek voor 3 verweesde otters. En het Zuidlaardermeer is een uiterst geschikte leefomgeving voor deze waterrat. Bovendien leefden er nog geen andere otters. De 3 wezen zouden dus niet te maken krijgen met de territoriumdrift van andere mannetjes en zo gemakkelijker hun eigen plek kunnen vinden.
Otter in het Groninger Landschap
Een nomadenbestaan
Het gezinsleven van de bever is niet aan de otter besteed. De otter bouwt geen burcht of nest en heeft dan ook geen vaste woon- of verblijfplaats. Het mannetje houdt er meerdere vrouwtjes op na. Dit nomadenbestaan maakt de otter wel erg kwetsbaar. Er vallen nogal wat verkeersslachtoffers. En dan met name onder de mannetjes die veel onderweg zijn en behoorlijk wat wegen oversteken om al hun gezinnen te bezoeken.
Wat doet Het Groninger Landschap?
Toen de mensen grip kregen op het water werden de oeverlanden ingepolderd en drooggelegd voor beweiding en akkerbouw. Dat ging helaas ten koste van planten en vogels. Hun gevarieerde en natte leefomgeving verdween grotendeels.
Samen met het Drentse Landschap proberen we het natuurlijke systeem in dit gebied zoveel mogelijk terug te brengen. Bijvoorbeeld door een ander waterbeheer te voeren in de omliggende, droge polders. ’s Winters kiezen we voor een hoger waterpeil, ’s zomers voor een lagere stand. Planten en dieren hebben daar baat bij.
Help ons dit unieke gebied verder terug te geven aan de natuur.
Rondom het Zuidlaardermeer zijn vogelkijkhutten
Het Zuidlaardermeer bezoeken
Van juni tot en met september organiseren wij vaartochten op het Zuidlaardermeer met een fluisterboot. Tijdens deze tochten vertellen gidsen van Het Groninger Landschap over de geschiedenis en de ontwikkeling van het Zuidlaardermeer en zie je veel moois, waaronder prachtige rietkragen en vogels als aalscholvers, meerkoeten, futen en bruine kiekendieven. Meer informatie over deze excursie vind je bij activiteiten.
Vanaf de uitkijktoren bij Leinwijk kun je het Zuidlaardermeer goed overzien. Leinwijk bereik je vanaf Paviljoen de Leine, Meerweg 62a te Kropswolde.
Ook in de Oostpolder, aan het einde van de Mr. Koolweg in Noordlaren staat een kijktoren aan de oever van het meer.
Of fiets onze fietsroute rond het Zuidlaardermeer!
