Molen Zeldenrust
Molen Zeldenrust is al ruim anderhalve eeuw niet weg te denken uit het dorpsgezicht van Westerwijtwerd. Gekoesterd door eigenaars en omwonenden overleefde hij de stormen van de tijd. 140 jaar lang was de molen in het bezit van de familie Hazekamp. Breed heeft deze familie het niet gehad, maar met toewijding en improvisatietalent hielden ze Zeldenrust in bedrijf.
Stellingmolen Zeldenrust
Zeldenrust is een achtkante stellingmolen. De stelling is de houten omloop bovenop een (meestal) stenen onderbouw. Stellingmolens zijn daardoor tot wel 12 meter hoger dan grondzeilers. Grondzeilers zijn molens waarvan de wieken bijna de grond raken. Stellingmolens vind je meestal in de bebouwde kom. Daar is immers meer hoogte nodig om genoeg wind te vangen. Grondzeilers staan in het open veld.
Wieken
Tot de opkomst van de aardappel en het tarwebrood, bestond het volksvoedsel eeuwenlang vooral uit roggebrood en gortebrij. Vandaar dat veel molens niet alleen waren ingericht om koren tot meel te malen, maar ook om gerst tot gort te pellen. Ze waren dus zowel een korenmolen als een pelmolen.
“Gort: volksvoedsel nummer één in de 19e eeuw”
Pelstenen
Voor het pellen van gerst waren andere stenen nodig dan voor het malen van meel. Pelstenen waren zware zandstenen en wogen wel 2000 kilo per stuk! Een pelmolen kon dan ook pas werken bij een windkracht van minstens 5 Beaufort, wat gelijk staat aan een flinke bries.
Gerst / gort
Vooral in de provincie Groningen werd veel gerst verbouwd en gegeten (stamppot mous, poffert, krentjebrij). Het is dan ook niet voor niets dat de enige gortproductiefabriek van Nederland (Offringa) nog steeds in onze provincie staat.
Wat doet Het Groninger Landschap?
Molen Zeldenrust is sinds 2007 eigendom van Het Groninger Landschap. Het molenaarshuis is in 2019 overgenomen van de NAM. In 2020 werd de molen versterkt en het huis ingericht als vakantiewoning.
In het voorjaar van 2022 hebben we met omwonenden, financiers en de molenbouwers de afronding van de restauratie gevierd. Hieronder nog een korte terugblik.
Bezoekersinformatie
Als de vlag uit hangt en/of de molen draait bent u van harte welkom om onder begeleiding van de aanwezige molenaar een kijkje te komen nemen.
Locatie
Dorpsweg 16
9993 TK Westerwijtwerd
Contact
050 313 5901
info@groningerlandschap.nl